Lootboxes en online gokken: dit zijn de regels

In vele games kunnen spelers een lootbox, of virtuele schatkist, kopen die hun spelervaring makkelijker, leuker of beter maakt. Deze doosjes bestaan uit virtuele voorwerpen of incentives, waarvan je vaak niet op voorhand weet wat ze precies zijn. Daarom worden lootboxes door sommige overheden, zoals de Nederlandse, beschouwd als een vorm van gokken en bestaat er dus een regelgeving voor.

In dit artikel kijken we naar de regels omtrent lootboxes in Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk.

"Veel gelijkenissen met online gokken"
In Nederland staat de Kansspelautoriteit (KSA) al jaren kritisch tegenover lootboxes. Lootboxes zijn volgens de KSA manipulatief en verslavend. Er is echter nog geen duidelijke regelgeving. Aangezien een lootbox onderdeel uitmaakt van een groter spel, is er, volgens De Raad van State, geen vergunning voor nodig. Dat maakt het moeilijk voor de KSA om spelontwikkelaars, zoals EA Sports, boetes op te leggen.

De KSA krijgt wel de steun van de politiek en in 2022 werd er een motie ingediend bij de Tweede Kamer voor een verbod op lootboxes, dat er waarschijnlijk zit aan te komen. Daarnaast willen ze regels opstellen voor in-app en in-game aankopen. Deze zouden volgens CasinoScout.nl "teveel" op online gokken lijken.

Spellen in verschillende vormen
In België is er wel een duidelijke regelgeving. Volgens de Belgische Kansspelcommissie zijn lootboxes in strijd met de nationale gokwetgeving en zijn ze dus onwettig als ze gekocht kunnen worden met geld én als de inhoud gebaseerd is op toeval, en men dus niet op voorhand weet wat men aanschaft. Bijgevolg zijn er verschillende games die in België niet gelanceerd worden, of enkel bestaan in een aangepaste versie, waarbij deze willekeurige schatkistjes niet tegen betaling worden aangeboden.

Het is echter heel moeilijk om deze regelgeving te handhaven, en blijkbaar glippen veel spellen nog door de mazen van het net. Een kort onderzoekje door het team van CasinoScout naar games voor de iPhone wijst immers uit dat de meerderheid van populaire games in België nog steeds gebruikmaakt van dit gokmechanisme dat in principe verboden is.

Sinds 2022 buiten de online gokwetgeving
In het Verenigd Koninkrijk heeft de overheid in 2022 besloten dat lootboxes niet onder de gokwetgeving vallen. De regering is wel van mening dat kinderen en jongeren beter moeten worden beschermd en wil dat lootboxes niet kunnen worden aangekocht door kinderen, tenzij ze toestemming hebben van een ouder of voogd.

Bovendien moeten alle spelers, ook kinderen, toegang hebben tot en op de hoogte zijn van uitgavenbeperkingen en transparante informatie in verband met verantwoord gamen. Om de toekomstige beleidsvorming te onderbouwen, werd er ook een oproep gedaan om door de UKGC meer onderzoek te doen naar de positieve en negatieve effecten van lootboxes.