Spaceman

Jakub Procházka (Adam Sandler) droomt er al sinds zijn moeilijke jeugd van om de allereerste Tsjechische astronaut te worden, en op een dag komt die droom eindelijk uit wanneer hij op een gevaarlijke solomissie wordt gestuurd om een mysterieuze violetroze nevel te onderzoeken. Eenmaal in de ruimte is het allesbehalve een droom en Jakub begint de zin van het leven te begrijpen tijdens zijn angstaanjagende isolement, terwijl zijn zwangere vrouw Lenka (Carey Mulligan) zich voorbereidt op een scheiding terug op aarde.
Spaceman is een dwaze maar serieuze psychologische ruimtereis die meer draait om de innerlijke wereld van de mens dan om de mysteries van de ruimte, iets wat we al herhaaldelijk hebben gezien sinds Tarkovski's ultraklassieke Solaris uit 1972. Onlangs was het Brad Pitt die de waarheid over het leven besefte in de spectaculaire Ad Astra. Nu is het de beurt aan Adam Sandler om te navelstaren en overspoeld te worden met kosmische gemoedsrust, in wat het best kan worden omschreven als een meditatieve therapiesessie met een ruimtespin.

Oh, ik denk dat ik niet heb vermeld dat Sandler ook bevriend raakt met een gigantische kosmische spin genaamd Hanuš met een voorliefde voor hazelnootcrème. Is de spin een echte alien of slechts een verzinsel van zijn verbeelding? Het maakt niet uit, want de achtpotige passagier van Paul Dano wordt de grootste troef van de film terwijl Johan Renck (Tsjernobyl) langzaam onderzoekt wat het betekent om mens te zijn in een koud, leeg sterrenstelsel. Het is gezellig en warm, maar het is gemakkelijk om je concentratie de ruimte in te laten drijven als je eenmaal begint te begrijpen wat de vele gesprekken tussen mens en spin uitspoken. Voor mij, die zoet filosofische ruimte-odyssees verslindt, past dit me als een handschoen, maar het is ook niet zo diep als het op het eerste gezicht lijkt. Het wordt meer flitsend en glinsterend dan tot nadenken stemmend, waar ik meer op had gehoopt gezien het talent achter de camera.

Adam Sandler is ok in de hoofdrol. Niet huiveringwekkend geweldig zoals in Uncut Gems of Punch-Drunk Love, of verrassend solide zoals in Hustle of Spanglish. Hij is hier zeker capabel, in ieder geval goed genoeg om niet af te leiden van het feit dat Spaceman een existentieel karakterdrama is, en niet een van de vele domme Sandler-komedies van Netflix. Visueel is het ook intrigerend, met het stealth-Sovjet-decorontwerp en de subtiele muziek die er echt in slagen een boeiende sfeer te creëren in de claustrofobische stationsgangen. Maar uiteindelijk is dat alles wat het is: aangename oppervlakkigheid.

Spaceman is een degelijk ruimtedrama dat de kijker niet lastig valt met veel sci-fi technische details en eerder een soort troost vindt in praatgrage mumbo jumbo onder paarse ruimtewolken, maar het had de potentie om veel meer te zijn dan dat. Ik heb het boek van Jaroslav Kalfař waarop de film is gebaseerd niet gelezen, maar ik heb het gevoel dat je veel meer emotionele diepgang in het boek kunt vinden dan in de film. Spaceman is de moeite waard als je Sandler vooral in therapie wilt zien met een schattige gigantische spin.